Yaşımız gereği taaa 1950’li yıllardan bu tarafa İznik panayırlarını yaşadık. Pek çok özelliklerini hatırlarız.
5 Ekim’den önceki gün panayır güreşi olurdu. Bu yağlı güreşti. Türkiye’nin her döneminde meşhur olmuş, Kırkpınar şampiyonları dahi İznik güreşlerine katılırlardı. Şimdiki şehirlerarası terminalin olduğu yer çayırlıktı. Burası İznik’in sığırlarının toplandığı yerdi. İlçe de pek çok hanede inek, manda gibi büyük baş hayvanlar olurdu. Onların toplanma yeri idi burası ve sığır meydanı denirdi.
Terminal binalarının olduğu kısımda çimenlik, yeşillikti. Burada güreşler tutulurdu. Yüzlerce güreşçi katılır, her boydan pek çok güreş olurdu. Hemen hemen her dönemin baş pehlivanları gelir, çok çok heyecanlı güreşler olurdu. İrfan Atan, Adil Atan kardeşler Adapazarlı idi, çoğu sene onlar baş pehlivan olurlardı. Ardından Adapazarlı kör Sezai hepsine duman attırdı, kavgalar oldu, güreş dünyası bu güreşlerle alt-üst olmuştu. Yani geleneksel olan güreşler yapılırdı.
Panayır Lefke Kapının dışına şimdiki sanayinin olduğu yerlere kurulurdu, orada toprak zeminli top sahası vardı. İznikspor tüm maçlarını o sahada oynardı. En son 1974-75 sezonu ben İznikspor başkanı idim. 2. amatör kümeden birinci amatör kümeye terfi ettik. O dönemden sonra artık orada maçlar oynanmadı şimdiki statta oynandı.
Bu eski top sahası, çevresi kale diplerine kadar hatta güneyde Ali Girgin’in üzüm bağları vardı, oralar bile panayır alanı idi.
Birde en dip tarafa çadır tiyatrosu kurulur, orada dansözler çıkar oynarlar, gece geç saatlere kadar çadır tiyatrosunun oyunları devam ederdi. Hatta “iki oyuna bir bilet” diye esprisi bile vardı. Yine o bölgede halkacılar, kumar mahiyetinde oyun çeşitleri, salıncaklar, l
Kadıköy Escort
Pendik Escort
Kurtköy Escort
Kartal Escortunapark oyuncakları hep orada idi. Lefkekapı, Kılıçaslan Caddesi taa belediye önüne kadar çarşı panayır yeri idi.
Şimdiki kapalı Pazaryeri 1976 da istimlak edildi. O seneden sonra açık pazaryeri oldu. Hatta sonra yani 2000’li yılların başında kapalı pazaryeri oldu. Konak Çarşısı da 1976’lardan sonra çarşı halini aldı, daha önce yeşillik, park idi. Panayır artık buralarda yapılıyor.
Panayır için anlatılacak, yazılacak çok şey var. Herkesinde pek çok hatırası vardır mutlaka. O eski yıllarda satılan sucuk-ekmek, köfte-ekmekler artık yok. Çadır tiyatrosu yok, halkacıların çoğu yok, lunapark yer değiştirdi, Yenişehir Kapıya gitti. Pek çok eski özellikler kalmadı.
Eski panayırlar giyim, ihtiyaç giderme pazarı idi. Hatta Üyücek’te havyan panayırı da olurdu.
Panayırın asayişi, olaylar, çevre yerleşim ilişkileri çok farklı idi. Ulaşım meseleleri, çevre ve köy ulaşımları panayır bir başka olurdu.
Zaten eskiden vatandaşlar şehre ulaşımda güçlük çekerler, onun için zaten traktör, taksi, otobüs, kamyon gibi motorlu araçların yokluğundan at arabası, öküz arabası, at, eşek gibi binek hayvanları ile pazara gelirlerdi. İznik’te bu hayvanların barınacağı bir sürü han dediğimiz yerler vardı. Bu yerlerin önünde kahvehane, içerisinde arabaların konacağı park yeri, çevresinde de kapalı ahırlar vardı.
Kısacası şimdiki gibi eski panayırlarda park veya araç park yeri sıkıntısı da olmazdı.
Ekonomik bir yönü kalmamasına rağmen panayırlar sosyal ve kültürel bir hareket olarak işlevlerini sürdürüyorlar. Tabii pek çok risklerin taşındığı bir ortam içinde. Yıllardır da bu tehlikeleri önleyici hiçbir tedbir alınmadan böyle gidiyor işte.
Maksat belediye kazansın.
Hoşça kalın.
