BALKANLARDA YOLA DEVAM – ENVER PAŞA / BEYAZ KULE

0

 

Selanik’e vardığımızda; Enver Paşa, Resneli Niyazi, Abdülhamit ve M.Kemal’i da ziyaret etmiş olacağız doğal olarak.

Yunanca adıyla Lefkos Pirgos olan bu kule, Selanik şehrinin simgelerinden biridir. İzmir Kordon’a benzeyen deniz kenarında bulunan bu kule tam olarak ne zaman ve kim tarafından yaptırıldığı bilinmese de 15. yüzyılda Osmanlı’nın Selanik’i işgali sonrası yaptırıldığı düşünülüyor. Osmanlı Devleti zamanında denizden gelen saldırılara karşı savunma amacıyla kullanılan kule zamanla kale, zindan ve garnizon olarak çeşitli amaçlarda da kullanılmıştır. Beyaz Kule, savunma duvarları ile kapatılmış, limanı ve kıyı şeridi savunmasını güçlendirmek için bir kale görevi görmüş. O dönemde, Osmanlı askeri zaferinin şerefine Aslan Kulesi olarak anılırken, Bir garnizon ve daha sonra bir hapishane olarak yeniden kullanıldıktan sonra Kan Kulesi adını aldı. 1891 yılında mevcut Beyaz Kule adını aldı ve beyaza boyandı. Bu kuleye ayrıca zamanında Aslan Kulesi ve Yeniçeri Kulesi de denilmekteydi.

10 Temmuz 1908’de, Jön-Türklerin lideri Enver bey, yürürlükten kaldırılan 1876 anayasasını ve cinsiyet ile din ayrımı gözetmeksizin herkes için eşitlik olan “Osmanlı Eşitliğini” geri getirmeyi amaçlayan devrimi ilan etmiş. Hareket ordusu, onun liderliğinde, İstanbul’a karşı yürümeye hazırlanıyormuş. Kaçınılmaz olana hazırlıklı olan padişah, anayasayı geri getirdiğini, basın özgürlüğünün sağlandığını, vatandaşlarla ilgili yargılama dosyalarının durdurulduğu ve seçimlerin yapılacağını duyurmuş. Bu kansız devrim, devleti oluşturan halklar arasında gerçek bir heyecana neden olurken, Makedonya’da Bulgarlar ve Yunanlılar silah bırakmaya karar vermiş.

10 Temmuz 1324 (1908) alaturka saat 13’de Selanik İstasyonu’na trenle gelmişti Enver Paşa ve arkadaşları. Bütün Selanik ahalisi istasyon önünde toplanmıştı. Sevinç haykırışları ile alkışlar arsında Tren istasyona girdi. İzdiham içinde ahalinin arasından ellerindeki çiçekleri verenler, atanlar birbirleriyle yarışıyordu.

Tam bu sırada kalabalığın arasından Talat Paşa göründü arkadaşlarıyla. Birbirleriyle sevinçle sarılıp kucaklaştılar. Talat Paşa, Enver Paşa’ya en kıymetli hediyeyi, kırmızı ciltli bir “ Kanun i Esasi” yi takdim etti. Enver Bey o gün istasyonda, onu çiçeklerle karşılayan binlerce kişiye karşı bir konuşma yaptı.

“Vatandaşlar! Bugün keyfi yönetim bitti, kötü yönetim artık yok. Hepimiz kardeşiz. Artık Bulgarlar, Yunanlılar, Sırplar, Romenler, Yahudiler, Müslümanlar yok. Mavi gökyüzünün altında hepimiz eşitiz, hepimiz Osmanlı olmaktan gurur duyuyoruz!”

O zamandan beri adı Özgürlük Meydanı olarak değiştirilen Olympos Meydanı’nda vatandaşlara seslenmiş
Daha sonra da Manyasizade Refik Bey ile birlikte Beyaz Kule’ye geldi. Kulenin bahçesi ve meydanında da sevinç gösterileri yapıldı. Beyaz Kule bugün Selanik kentinin simgelerinden biri olarak kalmış.

Leave A Reply

Your email address will not be published.