Unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarının ustaları ile mesleklerinde yarım asrı devirmiş kişilerin hayatları İznik Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Biriminin “Yaşayan İznik Hazineleri” projesi kapsamında belgeselleştiriliyor. Bu kapsamda Yorgan Ustası Ali Topkara (68) icra ettiği yorgancılık zanaatı ile 1966 yılından buyana yarım asırdır mesleğini aşkla, şevkle devam ettiriyor.
Trabzonlu olup 1953 yılında Adapazarı Hendek İlçesinde dünyaya gelen ve 1966 yılında İznik’e yerleşen Ali Topkara konuşmasında “13 yaşında çırak olarak bu mesleğe başladım. Tam 55 yıldır yorgan ustalığı yapıyorum. Bizler yünlerin içinde büyüdük. Yünleri yorganlara ilmek ilmek işleyerek modelledik. Yıllardır süre gelen Ekim ayının ilk günleri yapılan İznik Panayırı bizim vazgeçilmezimizdir. Yüzlerce yorgan dikerek İznik Panayırı diğer panayırlarda satışlarımızı yaptık. Çocuklarımızı bu meslekle okutup baş göz edip evlendirdik. Ailemizin geçimini bu meslekle kazandık ve kazanmaya devam ediyoruz” dedi.
“BEN BU MESLEĞİ BIRAKMIŞTIM”
Yorgancılık zanaatını bir süre ekonomik koşullar nedeni ile bırakıp kapattığını belirten Yorgan Ustası Ali Topkara “Sayın Cumhurbaşkanımız 20 tane meslek dalını vergiden muaf tuttuktan sonra yeniden bu mesleğe başladım. Allah ondan razı olsun. Memleketimizin başından eksik etmesin” dedi.
“BİZ BU YÜNLERİ DÖVEREK BÜYÜDÜK”
Yorgan Ustalığının inceliklerini ve yapımını paylaşan Ali Topkara “Hendek doğumluyum.1966 yılında ve 13 yaşında İznik’e yerleştik. İznik’e gelmemizin sebebi ise İznik Tarihi bir yer. Doğal güzelliklerinin yanı sıra Ulemalar şehri olduğu için İznik’i tercih ettik. Yorgan Ustası Osman Bahçekapılı’nın yanında çıraklığa başladım. Çıraklık döneminde diğer çıraklarla kim daha çok ve güzel yapacak diye yarış ederdik. Sabır, Azim, Dikkat isteyen bir meslek yorgancılık. Bu zanaat için Yün, İğne, İplik, Makas, Yüzük, Makine, Sopa, Astar bezi ve benzeri birçok malzeme olmazsa olmazımızdır. Yünleri sopa ile döver ilmek ilmek, desen desen yorganlara işlerdik. Soğuk bölgelerde yaşayanlar yün yorgan, Sıcak bölgelerde yaşayanlar pamuk ve elyaf yorganlar dikiyoruz. Şükürler olsun Rızkımı geçimimi buradan sağlıyorum. Bu zanaatı devam ettirmek için hala mücadele ediyorum. Yanımda Üç çırak yetişti ama onlar bu zanaatı sürdürmedi. Bu zanaatı ne zahmetler içinde yaz, kış demeden İznik Panayırı başta olmak üzere Göynük, Nallahan, Geyve panayırlarına yüzlerce yorgan hazırlayıp satıyorduk. Bu meslek Fabrikalardan sonra artık bitme noktasına geldi. Bizler bu zanaatın son kuşaklarıyız. Şükürler olsun yıllardır güneşi üzerime doğdurmam ve işimize besmele ile başlar, nasibimizde, rızkımızda ne varsa ona razı oluyoruz. Sabır ve dikkat çok önemlidir. Gerek dikiş makinesi gerekse yün açma makinesi hata kabul etmez. Eskiden Düğün çeyizlerine, sünnet ve lohusalıklara model model ürünler üretiyorduk. İznik’te eskiden dört yorgancı vardı şimdi iki kişi kaldık. Gençlerimize şunu tavsiye ederim. Bizler son kuşaklarız bu mesleği öğrensinler. Kendilerini geliştirerek bu mesleği yapsınlar” dedi.
İznik Belediyesi Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Biriminin hayata geçirdiği “Yaşayan İznik Hazineleri” belgesellerinin ilki 75 yıllık fıçı ustası İsmail Alkış ile gerçekleştirildi. İkinci belgesel ise İznik’e bağlı İnikli Mahallesi’nde ikamet eden 20 yıldır bastonculuk ile uğraşan Şükrü Kaya ile gerçekleştirildi. Üçüncü belgesel dünyaca ünlü Müşküle İğne Oyaları ile dördüncü belgesel 62 yıldır küfe sanatı ile uğraşan Hakkı Ateş (76) ile beşinci belgesel 63 yıldır terzilik sanatını icra eden İsmet Acar (75) ile İznik’e bağlı Tacir Mahallesi’nde 50 yıldır Sıcak Demir Ustalığı yapan Necip Saraç (62) ile yapılırken son olarak 55 yıldır Yorgan Ustası Ali Topkara (68) gerçekleştirilen belgeselde ustanın hayatı ve zanaatı ele alındı.
