Cumhuriyet bir yönetim şeklidir, halkın yönetimidir, burada yönetilen Devlet’tir.
Devlet, milletsiz (Halk) olmaz. O zaman millet anlayışını iyi bilmek gerekir. Halk ile Millet arasında biraz farklılık vardır.Halk, o bayrak altında yaşayanları biraz ayırımcılığa götürür. Hepsi yine bir bütündür ama işin içine biraz ırsiyet girer. Bu doğrumudur, değildir, Millet anlayışında ise aynı bayrak altında yaşayan, aynı ülkü etrafında toplanmış, aynı devleti benimsemiş maddi ve manevi birliğini kabul etmiş insanların oluşturduğu topluluktur.
Örnekler verelim Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği: Pekçok devletin sosyalist anlayış altında birleştiği bir birliktir. Çin Halk Cumhuriyeti: Birçok devletin var olduğu ancak bu devletlerin devlet varlıklarının ortaya konamadığı ve o toplumu insanların karışımı şeklinde yoğurup asıl gücü yani siyasi gücü kendisinde toplayan bir devlet anlayışıdır. Bu şekildeki devlet anlayışlarında kişi hakları yok denecek kadar kısıtlanmıştır.
Amerika Birleşik Devletleri: Pekçok devletten oluşan bir devletler topluluğu olup bu devlet anlayışında da millet mefhumu yoktur. Orada sadece vatandaşlık anlayışı vardır. Ve bu devletler iç işlerinde bağımsız, dışta ise birleşik devletler statüsü içinde kalırlar. ABD deki asıl anlayış maddi ölçülerdir. Orada vergisini veren iyi bir ABD vatandaşıdır.
Dönüp geliyoruz örneklere devam edelim, İran İslam Cumhuriyeti. Humeyniden önce krallık olan İran devrim adı altında rejimi değiştirerek bazı ölçüleri islama dayalı-ki gerçek islamda zaten bu değildir -bir Mollalar rejimi kurarak adını da halkın iradesine dayandırıp “Cumhuriyet”oluşturmuştur. Daha buna benzer din anlayışının öne çıkarıldığı adınında “Cumhuriyet”ile süslenen devlet şekilleri dünyada pek çoktur.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti Atatürk ile başlayan gerçek bir Cumhuriyet rejimini getirmiştir.”Cumhuriyeti buz kurduk, siz yaşatacaksınız” diyen Atatürk bu sözü ile gerçekten Cumhuriyet rejimini benimsemiş ve devleti de bu esas üzere yapılandırmıştır.
Cumhuriyet yönetimi gerçekte demokratik bir devlette olur, Diğer şekilleri iyi diye almak veya ölçü tutmak doğru sonuca götürmez. Demokrasi ilkeleri olan bir rejim Cumhuriyettir. Kişi hak ve hürriyetlerinin tümünün var olduğu, devletin yasama, yargı ve yürütme güçleri üzerine kurulmuş olduğu, hak ve adaletin var olduğu, hukukun üstünlüğünün esas alındığı, devletin laiklik esasları üzerine kurulduğu, seçme ve seçilme haklarının en geniş şekilde uygulanabildiği bir ülkede gerçek Cumhuriyetten söz edebiliriz. Tabii ki sosyal adalet gibi diğer unsunlarında var olması şarttır, Milletin iradesinin aynen yansıdığı ve Cumhuriyet ilkelerinin kısıtlanmadığı bir ülkede yaşamak.
Güzel şeyleri yapmak pek öyle kolay değildir. Ama, güzel şeyleri bozmak çok kolaydır.
Ülkemizde son yıllarda bu güzel şeyler bazen basit birtakım siyasi oyunlarla bozulmaktadır. 29 Ekim Cumhuriyet bayramında herkesin güzel olduğunu görüyoruz. Ama, bayram bitti, hemen çirkinlikler kendisini göstermeğe başladı, Hani insanın “yahu aradan bari birkaç gün geçsin ” diyesi geliyor.
Cumhuriyet güzeldir, iyidir. Onu çirkinleştirmeyelim.
Hem bir günlük Cumhuriyet olmaz.
Hoşca kalın
